تأملی در ویژگی های روش شناختی مکتب فلسفی صدر المتألهین
نویسندگان
چکیده
چکیده حکمت متعالیه ی صدر المتألهین همچنان مخالفانی دارد که آن را مکتبی التقاطی می دانند که آموزه های هستی شناختی را بدون تحفظ بر روش فلسفی، از حوزه های گوناگون معرفتی (فلسفه ی مشاء، فلسفه ی اشراق، عرفان، کلام و متون اسلامی) برگرفته و در ساختاری نامنسجم گردآورده است. این مقاله می کوشد با تکیه بر اظهارات صدر المتألهین، با روشی وصفی ـ تحلیلی، ویژگی های منحصربه فرد روش شناختی حکمت متعالیه را که وجه متمایز آن از دیگر مکاتب هستی شناسی است، ارائه و نشان دهد که حکمت متعالیه، در عین بهره مندی از دستاوردهای حوزه های مختلف هستی شناسی در تمدن اسلامی، یک مکتب کاملاً فلسفی و پای بند به روش فلسفی در اثبات و نفی گزاره های مورد نظر است. نقد روش شناختی عرفان نظری از دیدگاه حکمت متعالیه ، تمایز روش شناختی حکمت متعالیه با حکمت اشراق، جایگاه شهود و آموزه های دینی در حکمت متعالیه، مقایسه ی روش نقلی با روش عقلی و شهودی در وصول به حقایق هستی شناختی، اصطلاح شناسی «عقل منوّر» و «برهان کشفی» در حکمت متعالیه و تبلور مطالعه ی میان رشته ای در حکمت متعالیه از جمله مباحث این مقاله هستند.
منابع مشابه
تأملی در ویژگیهای روششناختی مکتب فلسفی صدر المتألهین
چکیده حکمت متعالیهی صدر المتألهین همچنان مخالفانی دارد که آن را مکتبی التقاطی میدانند که آموزههای هستیشناختی را بدون تحفظ بر روش فلسفی، از حوزههای گوناگون معرفتی (فلسفهی مشاء، فلسفهی اشراق، عرفان، کلام و متون اسلامی) برگرفته و در ساختاری نامنسجم گردآورده است. این مقاله میکوشد با تکیه بر اظهارات صدر المتألهین، با روشی وصفی ـ تحلیلی، ویژگیهای منحصربهفرد روششناختی حکمت متعالیه را که وج...
متن کاملکثرت نوعی انسان از منظر صدر المتألهین
ملاصدرا بر پایه مبانی وجودشناختی تشکیک در وجود و حرکت جوهری اشتدادی نفس، وحدت نوعی انسان را انکار کرده و انسانها را به حسب حرکت جوهری ارادی دارای انواع گوناگون دانسته است. افرادی همچون ابن سینا، فخر رازی، نصیرالدین طوسی و شیخ اشراق مسئله نوع واحد بودن انسان را بررسی کردهاند، اما به دلیل نداشتن مبانی کافی به تحلیل و تقریر صحیحی از این مسئله دست نیافتهاند. ملاصدرا در آثار گوناگونش دلایل متعدد...
متن کاملحقیقت ماورائی قرآن از نگاه صدر المتألهین
یکی از مباحث مهم در عرصة قرآن پژوهی جستجو از حقیقت و ماهیت قرآن ورای ظاهر و ساختار کنونی آن است. پاسخ به این پرسش برای حل مسائلی همچون تعدد و نزول قرآن بسیار راهگشاست. صدر المتألهین شیرازی هم رأی با گروهی دیگر از اندیشه وران قرآنی معتقد است قرآن از عالم امر به عالم خلق فرود آمده است و بدین خاطربه آن قرآن و فرقان گفته می شود. به خاطر ویژگی های عالم امر، قرآن دارای هویت و حقیقت ماورایی بحث و بسیط...
متن کاملتأملی روش شناختی در بنیادهای مکتب ایده آلیسم
مقاله حاضر، موازین روش شناختی مکتب ایده آلیسم را بررسی می کند. نویسنده این مقاله معتقد است که تبیین های ایده آلیستی از امنیت ملی، روشهایی را مراعات می کند که بیش و پیش از همه، مورد توجه «ایمانویل کانت» بوده است. کانت به عنوان بانی موثر ایده آلیسم، برداشت نوینی از وظایف انسان، ماهیت و رسالت دولت و همچنین امکان رفتار مسالمت آمیز بازیگران سیاسی ارایه نموده که برخلاف دیدگاه های رئالیست ها، سامان جد...
متن کاملتأملی روش شناختی بر مکتب بافتار منطقه ای امنیت
کوشش برای نگهبانی از «هویت»، فصل مهمی از نظریه پردازی در روابط بین المللی را به خود اختصاص داده است. تبدیل پاسداری از هویت به دستور کار سیاست خارجی و مطالعات راهبردی، بیش از همه ناشی از موجی است که پهنه عمل آن فراملی و جهانی است. در این میان نظریه جدیدی از سوی باری بوزان و ال ویور طرح شده که تحلیل ملی و جهانی از امنیت ملی را مخدوش دانسته و آن را مسئول ناامنی بی شماری می داند که جهان امروز را در...
متن کاملتأملی روش شناختی بر مکتب بافتار منطقه ای امنیت
کوشش برای نگهبانی از «هویت»، فصل مهمی از نظریه پردازی در روابط بین المللی را به خود اختصاص داده است. تبدیل پاسداری از هویت به دستور کار سیاست خارجی و مطالعات راهبردی، بیش از همه ناشی از موجی است که پهنه عمل آن فراملی و جهانی است. در این میان نظریه جدیدی از سوی باری بوزان و ال ویور طرح شده که تحلیل ملی و جهانی از امنیت ملی را مخدوش دانسته و آن را مسئول ناامنی بی شماری می داند که جهان امروز را در...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
روش شناسی علوم انسانیناشر: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
ISSN 1608-7070
دوره 14
شماره 56 2008
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023